Plan Roczny Wikimedia Foundation/2025-2026
The Annual Plan draft is in the process of being added to Meta and translated across languages. |
This content is currently in development as part of the 2025–2026 Annual Plan drafting process. We are seeking feedback on the objectives and key results that will shape our Product and Technology priorities for the next fiscal year. |
Po historycznym roku wyborczym 2024, kiedy to prawo do głosowania miało więcej osób niż kiedykolwiek wcześniej w historii ludzkości, świat w 2025 roku doświadcza znaczących zmian geopolitycznych, regulacyjnych, politycznych i społecznych, które stanowią wyzwanie jak i szansę dla ruchu Wikimedia.
W styczniu 2026 roku Wikipedia będzie obchodzić 25-lecie istnienia. Ta rocznica pokoleniowa nastąpi w połowie kolejnego rocznego planu Wikimedia Foundation. Patrząc w przyszłość, stanowi to rzadką okazję do refleksji i świętowania, a także do wzmocnienia potrzeby jasnego i pragmatycznego planowania w celu ochrony i rozwoju wyjątkowego globalnego źródła wiedzy. Nasza misja wzywa nas do nieustannego działania na rzecz przyszłych pokoleń.
W tej chwili planowanie Fundacji Wikimedia obejmuje szerokie spektrum działań, od szybkiego reagowania po wielopokoleniową strategię mającą na celu zwiększenie liczby wolontariuszy, treści, czytelników i finansowania. Musimy być w stanie pracować jednocześnie w perspektywie krótko-, średnio- i długoterminowej.
Te wielopoziomowe plany przyczyniają się do realizacji strategicznego kierunku ruchu Wikimedia, aby służyć jako „niezbędna infrastruktura ekosystemu wolnej wiedzy” w perspektywie roku 2030 i dalej. W niniejszym planie rocznym uznano istotną potrzebę neutralnych, bezpłatnych treści encyklopedycznych w szybko zmieniającym się świecie internetu. Zadano w nim pytanie o to, w jaki sposób możemy wzmocnić i bronić wartości oraz zasad Wikipedii, aby chronić jej użytkowników i projekty. Skupiono się na tym, jak możemy wspólnie dotrzeć do nowych współpracowników i konsumentów, aby mogli oni nadal prosperować przez kolejne pokolenia.
W tym kontekście niniejszy plan roczny i budżet zawierają przegląd celów na następny rok finansowy (lipiec 2025 – czerwiec 2026), a także zestawienie sposobów inwestowania i priorytetyzacji zasobów. Kieruje się on kluczowymi trendami i potrzebami otaczającego nas świata oraz tym, w jaki sposób Wikimedia Foundation może na nie skutecznie reagować.
Czego potrzebuje od nas świat?
Od kilku lat proces planowania rozpoczyna się od tego kluczowego pytania. Stanowi ono podstawę badań i analiz globalnych trendów oraz trendów społecznościowych, które kształtują naszą pracę na rzecz realizacji misji Wikipedii, rok po roku.
Wyzwania i zagrożenia związane z udostępnianiem zweryfikowanych, neutralnych informacji w Internecie znacznie wzrosły. Globalne zaufanie do informacji w Internecie spada, a wspólny konsensus co do tego, jakie informacje są prawdziwe, ulega fragmentacji. Przepisy i zasady mające na celu regulację platform technologicznych online nie zawsze zapewniają wystarczającą przestrzeń dla platform non-profit, takich jak Wikipedia.
Obserwujemy również szybko zmieniający się krajobraz cyfrowy, co obejmuje gwałtowny wzrost ilości treści generowanych automatycznie w Internecie. Wysokiej jakości informacje, które są wiarygodnie tworzone przez ludzi, stały się coraz rzadszym i cennym towarem, o który platformy technologiczne walczą, zbierając je z sieci i rozpowszechniając za pośrednictwem nowych wyszukiwarek (zarówno opartych na sztucznej inteligencji, jak i mechanizmach tradycyjnych) na swoich platformach. W tym kontekście rola projektów Wikimedia staje się kluczowa, chociaż obserwujemy, że nasze projekty stają się mniej widoczne wraz ze wzrostem wykorzystania treści stron trzecich.
Ponadto długoterminowa stabilność społeczności Wikimedia zależy od stałego napływu nowych użytkowników, którzy dostarczają wysokiej jakości treści i pozostają zaangażowani. Będziemy eksperymentować z metodami rekrutacji kolejnego pokolenia redaktorów i zwiększać liczbę zaufanych wolontariuszy (zwanych również użytkownikami z rozszerzonymi uprawnieniami), którzy odgrywają kluczową rolę w zapewnianiu jakości i wiarygodności projektów.
Spójne cele, innowacyjne eksperymenty
W obliczu tych i innych globalnych trendów niniejszy plan stanowi spójną i innowacyjną odpowiedź na sytuację. Cele opisane poniżej opierają się na konsekwentnej realizacji poprzednich planów (zob. 2024, 2023, 2022). Wsparcie infrastruktury technologicznej i rozwoju produktów pozostaje w centrum priorytetów i zasobów Fundacji, aby Wikipedia i projekty Wikimedia były niezawodne, bezpieczne, dostępne i ewoluowały w celu zaspokojenia potrzeb współtwórców i użytkowników na całym świecie.
Nasze główne cele zostały zreorganizowane do trzech (infrastruktura, wsparcie wolontariuszy i skuteczność) w celu uproszczenia i zwiększenia skuteczności odzwierciedlania „społeczno-technicznej” roli Wikimediów we wspieraniu zarówno technologii, jak i ludzi, którzy napędzają projekty jako istotną część wolnego i otwartego Internetu.
- Cel infrastruktury: Zgodnie z poprzednimi latami prace w ramach celu dotyczącego infrastruktury są podzielone na:
- Poprawa doświadczeń użytkowników Wikipedii, tak aby konsumenci i czytelnicy chcieli wracać, angażować się głęboko i wnosić wkład w sposób, który jest dla nich znaczący;
- Eksperymentowanie z nowymi sposobami dotarcia do przyszłych odbiorców, w tym przenoszenie treści encyklopedycznych do internetowych przestrzeni społecznościowych, w których spędzają czas nowe pokolenia twórców i konsumentów;
- Inwestowanie w usługi związane z danymi w celu przyspieszenia testowania i rozwoju oraz jeszcze szybszego eksperymentowania z nowymi technologiami.
- Cel wsparcia wolontariuszy: Cel dotyczący wsparcia wolontariuszy łączy działania wielu zespołów Fundacji mające na celu wspieranie i ochronę osób, które wnoszą wkład w projekty Wikimedia na wszystkich poziomach, oraz systemy społeczne niezbędne do rozwoju tego wkładu. Rozszerza on spójne cele z poprzednich lat, w tym cele dotyczące bezpieczeństwa i równości dostępu do wiedzy, aby nadać priorytet następującym kwestiom:
- Ochrona wolontariuszy poprzez wsparcie w zakresie zaufania i bezpieczeństwa oraz ulepszenia infrastruktury i narzędzi służących ochronie osób (np. skalowane nadużycia);
- Wspieranie integralności naszych projektów poprzez ochronę prawną, wzmacnianie zasad neutralności, przeciwdziałanie dezinformacji i wprowadzaniu w błąd, podnoszenie świadomości i wypełnianie luk w wiedzy;
- Wzmacnianie naszego ruchu poprzez pogłębianie kluczowych powiązań i współprac między wolontariuszami, podmiotami afiliowanymi i podmiotami ruchu oraz poprzez zaangażowanie globalne i regionalne.
- Cel skuteczności: Cel skuteczności koncentruje się na ciągłym wzmacnianiu i doskonaleniu zdolności finansowych, zarządzania ryzykiem, organizacyjnych i operacyjnych Fundacji, aby realizować nasze cele i misję. W tym roku kluczowe cele obejmują:
- Inwestowanie w długoterminowe zróżnicowane strategie przychodów, w tym wdrożenie wniosków wyciągniętych z dodatkowych eksperymentów dotyczących doświadczeń darczyńców;
- Dalsze pogłębianie protokołów zarządzania ryzykiem, procesów i systemów wdrożonych w zespołach w całej Fundacji;
- Wzmocnienie zarządzania wynikami finansowymi, operacyjnymi i kapitałem ludzkim oraz ulepszenie narzędzi i procesów umożliwiających wydajną i skuteczną realizację naszych zadań.
Pilotażowe eksperymenty w zakresie zdecentralizowanego podejmowania decyzji
Oprócz tych celów, tegoroczny plan roczny będzie również obejmował wnioski i iteracje trzech pilotażowych eksperymentów zainicjowanych przez Radę Powierniczą. Mają one na celu ocenę, w jaki sposób ruch Wikimedia może w sposób odpowiedzialny przenieść większą odpowiedzialność i podejmowanie decyzji na reprezentatywne rady i organy kierowane przez wolontariuszy w wielu obszarach odpowiedzialności:
- Rada Doradcza ds. Produktów i Technologii (PTAC): Organ ten skupia edytorów technicznych, przedstawicieli podmiotów afiliowanych oraz Fundację w celu wspólnego określenia bardziej odpornej i przyszłościowej platformy technologicznej. Członkowie Rady zostali ogłoszeni w październiku 2024 i spotkali się osobiście w styczniu 2025, aby opublikować swoje pierwsze zalecenia.
- Globalny Komitet Dystrybucji Zasobów (GDRC): Ten pilotażowy projekt ma na celu utworzenie globalnego organu kierowanego przez wolontariuszy, który będzie ustalał strategie i zasady dystrybucji dotacji i zasobów w ramach ruchu Wikimedia, nadzorował regionalne komitety funduszy oraz przedstawiał Fundacji Wikimedia zalecenia dotyczące funkcjonowania Funduszu Społeczności. Tymczasowy GRDC zostanie utworzony przed Wikimanią 2025 jako dwuletni eksperyment edukacyjny, a następnie zostanie poddany ocenie przed rozpoczęciem pełnej działalności.
- Ulepszona strategia wspierania organizacji w Ruchu: Ten eksperyment, który ma być bardziej zbliżony do podejścia przyjętego w pilotażowym programie dystrybucji zasobów, koncentruje się na ekosystemie organizacji ruchu, w tym istniejących podmiotach afiliowanych i proponowanych podmiotach, takich jak huby. Skupiono się na fazie gromadzenia informacji od kluczowych interesariuszy, w tym Komitetu Afiliacyjnego i dyrektorów wykonawczych podmiotów afiliowanych, aby nakreślić, jak są i mogą być organizowane organy ruchu biorąc pod uwagę przyszłe ich potrzeby.
Niedawno Fundacja Wikimedia współpracowała również z Radą Powierniczą oraz w ramach warsztatów społecznościowych, aby zaproponować wzmocnienie zasad neutralnego punktu widzenia Wikipedii w momencie, gdy są one potrzebne bardziej niż kiedykolwiek. Przewidujemy, że działania te będą kontynuowane w roku finansowym objętym niniejszym planem rocznym.
Priorytetyzacja naszych inwestycji
Model finansowy ruchu Wikimedia jest głównym tematem wieloletniego planowania strategicznego, które dotyczy priorytetów w zakresie pozyskiwania funduszy, zarządzania finansami oraz zaangażowania w rozwój zróżnicowanych źródeł przychodów w celu ochrony i rozwoju tej misji dla przyszłych pokoleń.
Aktualne prognozy wskazują na wzrost przychodów o około 6% w latach 2025-2026 i +/-5% w kolejnych dwóch latach. W porównaniu z poprzednimi latami ten bardziej umiarkowany poziom wzrostu wymaga dalszego skupienia się na priorytetach i kompromisach w kluczowych obszarach inwestycji, przy jednoczesnym zwiększeniu naszej stabilności.
W odpowiedzi na to tegoroczny budżet odzwierciedla zobowiązanie do rozważnego planowania finansowego, które wspiera cele zarówno natychmiastowe, jak i wielopokoleniowe. Nasze zasoby muszą być zorientowane na przyszłość, aby realizować misję, a także elastyczne, aby reagować na pojawiające się potrzeby. Podobnie jak w ostatnich latach, największą częścią budżetu pozostaje infrastruktura i nadal będziemy priorytetowo traktować zwiększanie bezpośredniego finansowania Ruchu.
Podobnie jak w ubiegłym roku, prace związane z technologią stanowią prawie połowę budżetu Fundacji (47%), a kolejne 29% przeznaczono na priorytety związane z ochroną wolontariuszy i obroną projektów – łącznie 76% rocznego budżetu Fundacji. Pozostałe 24% stanowią wydatki na finanse, zarządzanie ryzykiem, pozyskiwanie funduszy i działalność operacyjną.
Dodatkowa rezerwa kapitału obrotowego jest utrzymywana zgodnie z najlepszymi praktykami organizacji non-profit w zakresie zrównoważonego rozwoju, a także elastycznością pozwalającą reagować na nieplanowane lub nieoczekiwane zmiany w otoczeniu podatkowym, regulacyjnym lub politycznym. W niniejszym planie rocznym 1% rezerwy może zostać wykorzystane na sfinansowanie 25. rocznicy Wikipedii jako wydarzenia o charakterze wysoce strategicznym, jednorazowym i niepowtarzalnym.
Wreszcie, bezpośrednie finansowanie wolontariuszy i podmiotów Ruchu wzrośnie w przyszłym roku o prawie 11%, zgodnie z ogólnym tempem wzrostu Fundacji. Pozwoli to sfinansować ponad 400 grantów dla wolontariuszy, podmiotów afiliowanych i partnerów Ruchu. Zgodnie z wieloletnimi zasadami, finansowanie to zostanie zwiększone o dodatkowe 5% rocznie w latach finansowych 2026–2027 i 2027–2028, aby wesprzeć bardziej zrównoważone planowanie długoterminowe. Pozwoli to również dotacjom regionalnym nadążyć za inflacją i zapewni niewielki wzrost ogólnego wsparcia w formie grantów.
Jak uzyskać więcej informacji
Więcej informacji na temat tego, jak zaangażować się w realizację rocznego planu Fundacji Wikimedia, można znaleźć tutaj.
Ponadto Fundacja co dwa tygodnie wysyła biuletyn dotyczący postępów w realizacji planu rocznego. Można również zapoznać się z sześciomiesięcznym (połówkowym) podsumowaniem postępów w realizacji planu z ubiegłego roku.
Linki i zasoby
- Strategia
- Trendy globalne
- Trendy globalne 2025 (Diff, Meta)
- Wzmacnianie neutralnego punktu widzenia Wikipedii
- Produkt i technologia
- Eksperymenty i pilotaże
- Raporty przejrzystości
- Raport przejrzystości (marzec 2025)
- Wydajność organizacyjna
- Postęp w realizacji planu za bieżący rok
- Poprzednie plany roczne: 2024, 2023, 2022