|
ما در حال بررسی جنبه‌هایی از یک سیستم تخصیص منابع آتی هستیم که در ادامه آورده شده است. در وهله اول، سؤالات بسیار گسترده و ساختاری در این خصوص وجود دارد:
علاوه بر این، به بررسی جنبه‌های خاص‌تری نیز می‌پردازیم که باید آنها را هم مد نظر قرار دهیم یا در موردشان تصمیم‌گیری کنیم:
این موضوعات بطور مستقیم در محدوده سؤالات زیر می‌گنجند. تعریف منابع در تحقیق ما بسیار اهمیت دارد. از نظر ما "تخصیص منابع" عبارت است از تخصیص مجموعه کوچکی از منابع که می‌توانند (یا باید) توسط سیستم جنبش ویکی‌مدیا (Wikimedia) برای پشتیبانی از جهت‌گیری راهبردی (Strategic Direction) برای سال 2030 اختصاص داده شوند. ما منابعی را که نمی‌توان آنها را برای پشتیبانی از جهت‌گیری راهبردی مذکور اختصاص داد ( مثلا کمک‌های مالی ارائه شده توسط مؤسساتی بجز ویکی‌مدیا، زیرا این نوع کمک های مالی معمولاً محدود است؛ زمان داوطلبانه و غیره) یا آن دسته از منابع مالی را که محدودیت‌های قانونی محلی دارند ( مثلا هزینه‌های عضویت، کمک‌های مالی مستقیم از راهی بجز بنر سایت و موارد اهدایی)، مورد بررسی قرار نخواهیم داد. موارد زیر، منابعی هستند که آنها را در حوزه تحقیقات خود و با قدری احتیاط مورد بررسی قرار خواهیم داد: منابع پولی
منابع غیرپولی:
|
Talk |
|
در حال حاضر بنیاد ویکی‌مدیا در این جنبش، نقطه اصلی تخصیص منابع جهانی است. بیشتر درآمدها به صورت مرکزی جمع‌آوری می‌شوند و در جوامع به ثبات رسیده‌ای که دارای منابع خوبی هستند، هزینه می‌گردد. بودجه فعلی بنیاد ویکی‌مدیا 92 میلیون دلار آمریکا است. حدود 150 نهاد وابسته نیز موافقت‌نامه‌هایی را منعقد کرده‌اند که به آنها اجازه می‌دهد که از علامت تجاری بنیاد ویکی‌مدیا استفاده کنند. این موافقت‌نامه‌ها پشتیبانی از مأموریت جهانی بنیاد ویکی‌مدیا را سامان‌دهی می‌کنند. بعضی از بزرگترین نهادهای وابسته به این بنیاد عبارتند از ویکی‌مدیای آلمان، ویکی‌مدیای سوئد، ویکی‌مدیای اندونزی، ویکی‌مدیای بریتانیا و ویکی‌مدیای فرانسه. بودجه ویژه اهدای کمک‌های مالی توسط بنیاد ویکی‌مدیا از سال 2013 تا کنون، سالانه مبلغی حدود 7 میلیون دلار بوده است. بنیاد ویکی‌مدیا در سال 2018، بیش از 400 کمک مالی اهدا کرد. اگرچه 272 مورد از این کمک‌های مالی به جوامع نوظهور اختصاص داده شد، اما فقط حدود 30% پول به این جوامع رسید؛ این یک افزایش 50 درصدی در مقایسه با سال 2013 است که در آن حدود 20% از پول به جوامع نوظهور اختصاص یافت، . اکثر نهادهای جدیدتر وابسته به این بنیاد، در سال‌های اول کار خود هیچ‌گونه حمایتی دریافت نمی‌کنند و معتقدیم که این امر بیش از آنکه ناشی از دلایلی مانندعدم نیازباشد، ناشی از یک مشکلی ساختاری است. در نتیجه، ساختارها و فرآیندهای قبلی ما در حال حاضر تمرکز قدرت و پول را در این جنبش تقویت می کنند. ما تا رسیدن به یک مدل عادلانه برای تخصیص منابع فاصله زیادی داریم و صرف افزایش دسترسی به پول یا کمک‌های مالی برای این منظور کافی نخواهد بود. ما به اندازه کافی از فرایند ظرفیت‌سازی برای جذب، استفاده و گزارش‌دهی در مورد منابع، پشتیبانی نکرده‌ایم. بیشتر پول این جنبش حاصل پول‌های اهدایی اهداکنندگان شخصی است. این جنبش به عنوان اولین گام به‌سوی پاسخگویی بهتر، اقدامات، ساختارها و مدل‌های مشارکت و همکاری را معرفی کرده است. با این حال، امروزه سیستم کمک مالی بنیاد ویکی‌مدیا عمدتاً منفعل است و نقش مسئول و مباشر پول این جنبش را ایفا می‌کند. اما از این سیستم انتظار می‌رود که بنیادی برای اهدای کمک‌های مالی باشد و علاوه بر این، تصمیمات راهبردی و تصمیمات مبادلاتی اتخاذ کند، و موضوعات یا مخاطبان را اولویت‌بندی کند. این دو نقش انتظارات متضادی را ایجاد می‌کنند. نقش منفعل به عنوان مباشر به این معنی است که نمی‌توان به راحتی منابع را به بخش‌هایی که دارای اولویت هستند (یعنی جوامع یا موضوعات به حاشیه رانده شده)، هدایت کرد. ما اکنون از طریق بررسی راهبردها، فرصت مهمی را در اختیار داریم تا سیستم تخصیص منابع را به گونه‌ای که به ما در دستیابی به برابری دانش و همچنین دستیابی به "دانش به عنوان خدمات" کمک کند، مجددا طراحی کنیم. بررسی راهبردها، فرصتی مناسب برای ایجاد تغییراتی بنیادی در جنبش ما وهمچنین فرصتی مناسب برای بررسی سند چشم‌انداز و به‌عنوان راهنمایی است که دائماً در حال توسعه است و به‌طور پیوسته اطلاعات جامعه را در طول این فرآیند بررسی راهبرد بازتاب می‌دهد. |
Talk |
|
ما باور داریم که برای دستیابی به جهت‌گیری راهبردی سال 2030 خود، به ایجاد نظامی عادلانه برای تخصیص منابع نیاز داریم. اگرچه تعاریف زیادی از واژه عدالت وجود دارد، اما برداشت ما این است که عدالت یا تساوی حقوق مواردی از قبیل فرصت‌ها ( مثلا فرصت دسترسی به سیستم‌ها و منابع)، قدرت ( مثلا توانایی تصمیم‌گیری در مورد منابع، توانایی تغییر فرهنگ) و بازده را در بر می‌گیرد. ما تاکنون به‌عنوان رویکرد اصلی برای دستیابی به عدالت به موضوع دسترسی ( مثلا اینکه "هرکسی بتواند درخواست کمک مالی کند") اتکا کرده‌ایم، اما اعتقاد داریم که این روش برای آینده کافی نخواهد بود. ما در بررسی سیستم‌ها و ساختارهای آتی، ارزش عدالت را به همراه سایر ارزش‌ها نظیر شفافیت، پایداری و نوآوری در خصوص چگونگی تخصیص منابع را در اولویت قرار خواهیم داد. موفقیت عبارت است از تحقق جهت‌گیری راهبردی ("بنیاد ویکی‌مدیا تا سال 2030 به زیرساخت ضروری اکوسیستم دانش آزاد تبدیل خواهد شد و هرکسی که با چشم‌انداز ما هم‌نظر باشد قادر به پیوستن به ما خواهد بود"). |
Talk |
|
Talk |