Atụmatụ Afọ Afọ Wikimedia Foundation/2024-2025/Ebumnobi/akụrụngwa
Kwalite ọganihu ihe ọmụma dị ka ọrụ
Melite Mmụta Onye Ọrụ na wiki, ọkachasị maka ndị ndezi na ndị na-arụ ọrụ. Meziwanye metriks na nkọwapụta mpụtaara.
Ọrụ anyị na-arụ na Wikimedia Foundation nwere ọtụtụ ihu, ma akọwawo ya dị ka ịkwado gburugburu ebe Socio-technical. Na gburugburu ebe a, Foundation na-enye ọrụ teknụzụ dị oke mkpa, na-ebuputa ngwaahịa ọhụrụ, ma mepụta ihe na mpaghara dị ka mmụta iji akụrụngwa na mmekọrịta gbagọrọ ụkwụ na ịntanetị . Ọrụ a kọwara na "akụrụngwa" anyị na-egosi ụfọdụ isi ebumnobi na ihe ndị dị mkpa n'akụkụ ndị a maka afọ na-abịanụ.
Dịka e depụtara na ngalaba Ihe n'ewu ewu mpụga Mpụga nke afọ a, usoro isi ihe owuwu anọ bụ ihe na-akọwa ọrụ a:
- Chọọ: ndị ahịa nwere ohere njuputa na ozi , ma chọọ ka ndị atụkwasịrị obi Chịkọba ya.
- Ọdịnaya: Ndị ntinye aka nwere ọtụtụ ụzọ nkwụghachi ụgwụ ọrụ, ụzọ dị ike iji kesaa ihe ọmụma n'ịntanetị
- mgbasa ozi n'ezighi ezi: A na-agbagha eziokwu ọdịnaya karịa ka ọ dị na mbụ, AI ga-eji ngwa.
- Iwu: mkpa nnabata na-eto eto yana anyị kwesịrị ịbawanye nghọta zuru ụwa ọnụ nke ụdị dabere na ngalaba Otu anyị dị iche iche.
Mkpa ọ dị ịkwalite akụrụngwa teknụzụ anyị bụkwa ihe pụtara ugboro ugboro n'ihe anyị nwetara n'aka ndị ọrụ afọ ofufo na Talkịng: 2024.
Ịzaghachi isiokwu ndị a bụ isi - ka ọ na-ekwukwa okwu mgbagwoju anya na ọrụ anyị n'aghọ ihe "dị mkpa" nye akụrụngwa ihe ọmụma nke ịntanetị, ebe ọ na-aghọkwa 'ndị na-adịghị ahụ anya nye ndị ọrụ ịntanetị - bụ ihe dị mkpa nke atụmatụ ihe ịma aka chere anyị ihu. Na ọnwa Nọvemba 2023, onye isi ụlọ ọrụ ngwaahịa na teknụzụ nke Foundation jụrụ ajụjụ dị mkpa chere njem anyị ihu taa: kedu ka anyị ga-esi hụ na Wikipedia na ọrụ Wikimedia niile bụ "ọrụ ọtụtụ ọgbọ?" Olee otu anyị si eme hụ na anyị nwere ndigide n'ọdịnihu , ma mezuo akụkụ "ebighi ebi" nke ozi anyị?
Mgbe ọtụtụ ọnwa nke nzaghachi na mkparịta ụka n'afọ a gasịrị, anyị chọpụtara ihe mgbado ụkwụ ndị a iji nyere aka zaa ajụjụ ndị a ma duzie mkpebi na atụmatụ anyị gbasara ọrụ n'ọdịnihu:
- hazigharịa ịntanetị na-eme mgbanwe. Ọtụtụ agbanweela n'ime afọ iri abụọ na atọ gara aga. Anyị kwesịrị iweta ọdịnaya ensaịklopedik na inye ọrụ afọ ofufo na ịntanetị nke AI na-akwali nakwa nke ahụmịhe bara ụba juputara. Nke a bụ ihe mgbado ụkwụ anyị dị nta akọwapụtara nke ọma, mana ọ bụ ebe anyị na-ebuga ozi anyị n'ụwa wee mee ka ọ dị ire. Anyị na-etinye ego na nnwale iji ghọta ebumnobi nke ịbụ akụrụngwa dị mkpa nke gburugburu ebe ihe ọmụma n'efu na ntanetị, na ịhazi ọdịnihu site na imekọ ihe ọnụ na nnyocha otu AI nwere ike isi kwado ma ọ bụ gbochie usoro mmepụta nke ọgbọ na ndị ọgbọ dị ka Wikipedia.
- nye nkwado ego nke ọdịnihu 'n'efu Anyị ga-enye nkwado ego nke otu anyị site n'ịmepụta ngwaahịa na usoro ntuziaka nnweta ego a ga-emekọta ọnụ. Anyị na-akwado nzọ ụkwụ inye onyinye na Foundation, a ga-akwado Wikimedia Enterprise dị ka onye mmekọ na ọrụ lekwasịrị anya na API, ma mee ntinye ego ezubere iche na ọrụ chere ndị inye onyinye ihu na webụsaịtị na ngwa anyị. Anyị ga na-achọ ụzọ ndị ọzọ anyị ga-esi na-arụ ọrụ anyị nke ọma.
- Na-enye ọdịnaya ensaịklopedik kwesịrị ntụkwasị obi karịa ihe niile. Anyị kwesịrị ime ka isi mmalite nke ịntanetị nweta ihe ọmụma site n'ịnọchị mgbasa ozi n'ezighi ezi, ozi ụgha na-ezighi ezi na ozi na-adịghị na gburugburu anyị. Anyị ga-aga n'ihu n'ọrụ anyị n'ịchọpụta oghere ihe ọmụma, na inye ndị ọrụ afọ ofufo nkwado ngwá ọrụ iji mejupụta ha. Anyị ga-ewepụtakwa ụzọ zuru oke maka mmekpa ahụ gbasasịrị na imeri ihe mgbochi nye onyinye akwụkwọ nkà ihe ọmụma n'asụsụ niile. Nke a chọrọ ezi ṅkọwa maka ebumnuche MediaWiki yana njịkọ aka dị ukwuu n'etiti ndị ọrụ a na-akwụ ụgwọ na ndị afọ ofufo ọrụ mmepe na-aga n'ihu. Anyị ga-eme mkpebi siri ike gbasara ọrụ na ngwa anyị na-akwado, yana ihe anyị ga-akwụsị ịkwado.
- Kwalite Uto oru afọ ofufo Nke a bụ nkwado nke ihe niile anyị na-eme dị ka Foundation. Anyị ga-eme nke ahụ site n'ịzụlite ọtụtụ ọgbọ nke ndị ọrụ afọ ofufo. Maka ndị ọrụ afọ ofufo nwere ahụmahụ na ndị ọhụrụ, anyị ga-ajụrịrị ajụjụ a: "Gịnị kpatara m ga-eji wepụta onwe m inye aka?" N'iburu ajụjụ ahụ dị mkpa n'uche, anyị ga-ejikọta uto ọrụ afọ ofufo na ohere inye aka. Otu ihe atụ na nso nso a bụ "ọrụ ahaziri ahazi," nke nyeere anyị aka ịbịaru ma jigide ndị nhazi ọhụrụ na-arụsi ọrụ ike. Mana ọ dị mkpa nke ukwuu ịbụrụ nke na-adigidesike na ọtụtụ ọgbọ na ọrụ anyị na ndị ntinye aka. Nke a bụ ihe kacha mkpa, ma bụrụ ebe anyị ga-amalite ngbanwe usoro anyị.
Akụrụngwa: nkwado na ntinye ego n'ọrụ n'ọdịnihu
Akụrụngwa nka na ụzụ anyị bụ usoro dị n'okpuru nke ngwaike, ngwanrọ, netwọkụ, na ọrụ na-akwado ọrụ nke saịtị na ọrụ Wikimedia. Nke a bụ ntọala bee ewuru usoro ma bụrụ ebe ana arụ ọrụ dijitalụ na ndebanye anyị, .Ihe dị iche iche etinyere gụnyere: ngwaike, ngwanrọ, netwọkụ, ọrụ dijitalụ dị ka nnabata na nchekwa nke na-akwado ọrụ ahụ, yana imelite na idobe Ọrụ anyị n'ọdịdị na-agbanwe agbanwe. Iji gboo mkpa ndị a niile, anyị na-ewepụta oge maka nkwado ndịgịdesike nakwa ntinye ego n'ọrụ a ga-elekwasị anya n'ọdịnihu. ọrụ ndigide a bụ nke isi mkpali ya bụ maka ndozi na-aga n'ihu nke usoro pụrụ iche nke na-akwado ịmepụta na nkesa nke ihe ọmụma, yana mkpa ọ dị ịzaghachi ihe omume n'ime usoro mmekọrịta ọha na eze na-agbanwe agbanwe. Ọrụ a na-apụta ihe mgbe niile n'ime afọ, nwere oge ekenyere ya dịrịlanụ, ma akọwara ya n'ụzọ zuru ezu n'okpuru. A na-amata itinye ego a ga-ele anya n'ọdịnihu site na usoro mpụgaihe n'ewu ewu yana ihe ndị na-ebute ụzọ dị ka otu nzukọ. Edebere ha na ebumnobi na isi mpụtaara(OKRs) dị n'okpuru. Ọrụ nke ngalaba P&T gụnyere ịghọta ihe ndị kacha mkpa na mpaghara abụọ ahụ, yana otu anyị si agbanwe ihe onwunwe na ime mgbanwe iji dozie nsogbu kachasị ngwa ngwa, dozie nsogbu ndị a na-edi, na gboo mkpa ebe anyị kwesịrị ịnọ.
Mgbanwe anyị mere n'afọ a bụ nke emere ntinye dị omimi nke echiche OkR tinyere ebumnobi atọ ọzọ nke Foundation. Ka anyị na-emewanye mmekọrịta n'ofe Foundation, ị ga-ahụ ngalaba Ngwaahịa na Teknuzu nke OkR na-egosi na ngalaba maka ebumnobi ndị ọzọ yana Akụrụngwa.
Ịkwado ndigide akụrụngwa teknụzụ: ọrụ achọrọ iji dozie na kwado ọrụ Wikimedia na ndị ọrụ afọ ofufo
" Foundation ga-eme ma debe ozi bara uru sitere na ọrụ ya dị na ịntanetị n'efu, ebighị ebi."
Ndị otu ngwaahịa na teknụzụ na-enyefe, ihe kachasị mkpa n'afọ niile maka mmezi , nnweta dị mfe na ịrụ ọrụ nke ọrụ wiki ga-adigide. Ọrụ a dị mkpa na-amalite site na isi nke ịmepụta na ịnabata nnukwu ebe nrụọrụ weebụ a ma ama. Anyị na-akwado ọrụ wiki anyị na ebe data, na sava na ngwaike anyị na-azụta, na-etinye ma na-elekọta, na-enwe njikọta onwe anyị na Intanet ndị ọzọ na netwọk dị elu. Anyị na-enyocha ma na-agbakwunye ikike ebe ọ dị mkpa, ma na-eme ka ngwá ọrụ dị ọhụrụ mgbe ọ kara nká. Dị ka ihe ịma atụ, n'afọ a, anyị ga-agbasawanye oghere data anyị na Carrollton, Texas, na ohere na ikike ndị ọzọ maka ngwá ọrụ sava iji soro uto nke ọdịnaya na ọrụ anyị.
Anyị na-echepụta ma mepụta ngwanro mepere emepe (ọkachasị MediaWiki), ma na-ejikwa ma na-ebuga ọtụtụ ngwa third-party, ọba akwụkwọ na ihe nhazi isi mmalite nke ndị ọzọ dị adị. A na-ebute ụzọ idozi bọgs ndị dị mkpa na ngwanrọ anyị. Idokwa sọftụwia mepere emepe chọrọ ọrụ nwere oke nka site n'aka ndị nwere nka pụrụiche na nkwalite ngwanrọ mepere , injinị ntụkwasị obi saịtị (SRE), njikwa ngwaahịa, njikwa mmemme, dịzaịṅ, na ndị ọzọ. Ndị ọrụ anyị na-arụ ọrụ iji hụ na sọftụwia na sistemu anyị dị ọhụrụ ma na-eme mgbanwe na gburugburu ebe obibi na-agbanwe agbanwe, gụnyere imezi koodu anyị ka ọ gaa n'ihu na-erite uru na ndozi nchekwa yana iji sọftụwia ndị ọzọ na-arụ ọrụ nke ọma. Dịka ọmụmaatụ, mgbe emelitere asụsụ ngwanrọ, ụdị ochie na-aghọ ihe anaghịzi adị, nke pụtara na ngwa anaghị arụ ọrụ nke ọma. Iji zere nke ahụ, anyị kwesịrị imelite koodu anyị ka ọ daba. Edere MediaWiki na PHP, otu n'ime ihe anyị kwesịrị ime n'afọ a bụ isi na PHP 7.X kwaga 8.3. Mmelite ga-eme ka sistemụ anyị dịkwuo nchebe, na-anabata ngwa ngwa ma dịrị mfe maka ndị ọrụ na ndị ọrụ afọ ofufo iji soro ha rụọ ọrụ. Nke a na-akwado ma ahụmịhe kachasị mma maka ndị ọrụ yana nchekwa n'ihe gbasara oge mmepe n'ọdịnihu ekele maka nchekwa, arụmọrụ na nkwalite nkwado na-abịa na mmelite asụsụ.
N'ime afọ gara aga, enweghị ike nke ịgbatị Graph abụwo ihe ịma aka na-aga n'ihu na-emetụta nchekwa na nyocha mbawanye. Mbipụta a emetụtala ndị na-agụ akwụkwọ na ndị ndezi n'ọtụtụ ngalaba dị iche iche. N'afọ na-abịanụ, anyị na-eme atụmatụ iwulite ọrụ ọhụrụ dị nchebe ma nwee ike ịbawanye iji kwado ụdị graph ndị a na-ejikarị eme ihe na wikis, nke nwere ike ịgbasa maka ụdị ọhụụ ndị ọzọ. Anyị na ndị otu ngalaba otu anyị ga-arụkọ ọrụ ọnụ ka atụmatụ a na-aghọwanye ihe akọwapụtara.
Iji hụ na ọrụ anyị na ọdịnaya anyị ka ga na-adiwanye na Ịntanetị, n'ụzọ na-adịgide adịgide, ndị otu anyị na-etinye mgbalị dị ukwuu iji hụ na saịtị na ọrụ anyị dị nwere ọdịdị di elu, yana mgbake ọdachi site na ọdachi ma ọ bụ ihe ọjọọ. Anyị ga agba mbọ na-ahụ na anyị nwere nchekwa nke data dị mkpa, ma nwee ike iweghachite ha. Ugboro abụọ n'afọ anyị na-anwale ikike anyị ịgbanwe saịtị anyị n'etiti ebe data anyị n'ụzọ na-akpaghị aka, ma dozie nsogbu ọ bụla anyị hụrụ.
Ọ bụghị ọrụ niile ka a na-eme atụmatụ tupu oge eruo. Anyị na-emeghachi omume na ihe omume na-atụghị anya ya, dị ka nkwụsịtụ saịtị, akụkọ nchekwa ma ọ bụ ihe omume nchekwa, ma ọ bụ nnukwu mwakpo na ọrụ anyị. Anyị na-enyocha arụmọrụ anyị na ihe mgbochi anyị na-eme ka anyị nweta ya n'ụwa niile (gụnyere nsogbu njikọ Ịntanetị, ma ọ bụ blọk sensoship), ma nyochaa ihe ọ bụla anyị hụrụ. Ụfọdụ n'ime ihe ndị a a na-atụghị anya ya ma ọ bụ usoro nsogbu na-emegharị ugboro ugboro na-eme ka ndị ọrụ na-ebute ọrụ ndị na-esote n'oge na-adịghị anya n'ihu nke ebumnuche ya bụ ibelata ma ọ bụ gbochie kpamkpam mmetụta ọjọọ enwere ike inweta. Dị ka ihe atụ doro anya: usoro nke ihe omume nnweta n'oge ọnwụ ndị ama ama na akụkọ eji eme ihe iji kpochapụ ọrụ wiki anyị, akụrụngwa na ọrụ niile n'oge mkpirikpi ma ịdị oke njọ nke sochiri. Site na njikọta nke njikarịcha arụmọrụ, nhazi ọrụ nke ebe ndị nwere nsogbu, yana ikike na-abawanye n'ime ọtụtụ afọ, ọrụ anyị na akụrụngwa enweela ike iguzogide iri elu nke oke mkpụgide zuru ụwa ọnụ (dịka ọnwụ Queen Elizabeth) n'enweghị nsogbu. Ndị otu na-arụ ọrụ a nwere ihe ọmụma banyere otu esi akwado ọtụtụ ijeri nlenye anya peeji kwa ọnwa site na iji teknụzụ nke dị mkpa maka ịrụ ọrụ nke akụrụngwa mmekọrịta anyị.
Ntinye ego n'ọrụ n'ọdịniihu: isi ebumnobi na mpụtaara
Otu ngwaahịa na teknụzụ na-ebutekwa ụzọ ọrụ itinye ego n'ọrụ n'ọdịniihu . A na-ekesakwa ihe ndị a dị ka "isi ebumnobi na mpụtaara" (OKRs), nke mmetụta ya na-abụkarị nke a na-ahazi dịka mpụtaara nke ndị isi nsonye na ọrụ ma ọ bụ ndị na-ege ntị nwere ike ịhụ ma ọ bụ nweta ahụmahụ ozugbo. Nke a bụ agam n'ihu n'usoro nhazi Pọtụfoliyo ọrụ (a na-akpọ "buckets") malitere n'afọ gara aga.
Anyị buru ụzọ mee ntinye na bucket atọ bụ: Ahụmahụ Wiki, akara ngosi na ọrụ data, yana ndị na-ege ntị n'ọdịnihu. Ị nwere ike ịgụkwu gbasara ihe mere anyị ji họrọ bucket ndị a na atụmatụ afọ gara aga. Ọrụ Ahụmịhe Wiki na-elekwasị anya na ahụmịhe nke ndị na-agụ akwụkwọ na ndị ntinye aka na saịtị: ihe ha na-ahụ ma na-emekọrịta na ọrụ wiki yana na ngwa app anyị. Ọrụ ahụ buuru ụzọ na WE1 na WE3 dị n'okpuru na-anabata usoro ọchụchọ na ọdịnaya mpụga n'ewu ewu. WE2 na-anabata usoro ọdịnaya yana mgbasa ozi n'ezighị ezi, ma agbakwunyere na ebumnobi Ịha nhata nha. WE4 na-anabata usoro mgbanwe ndị a ma tinye n'ime ebumnuche Nchekwa na iguzosi ike n'ezi ihe. Ihe nrịbama na ọrụ data na-elekwasị anya na nghọta n'ime ọdịnaya / metadata anyị, na-eme mkpebi na ọdịnaya na ọrụ anyị, yana / ma ọ bụ na-emekọrịta ọdịnaya anyị n'ụzọ ahaziri ahazi ma ọ bụ mmemme. Ndị na-ege ntị n'ọdịnihu na-elekwasị anya na ịnwale ụzọ iji kpọọ ndị na-ege ntị ọhụrụ n'ime Otu ;;anyị n'ụzọ kpọmkwem na nke na-apụtaghị ìhè ma kwekọọ na usoro ọchụchọ na ọdịnaya dị na mpụga. Ị nwere ike ịchọta ebumnobi akọwapụtara na nsonaazụ isi maka nke ọ bụla n'okpuru.
"Ebumnuche" bụ ntụziaka dị elu nke ga-eduzi ngwaahịa na ọrụ teknụzụ anyị na-eji aganihu maka afọ mmefu ego na-esote. Ha buru ibu, ma na-anọchite anya usoro ntụziaka nke atụmatụ anyị na, nke dị mkpa, ihe ịma aka anyị na-atụ aro ga ebute ụzọ n'etiti ọtụtụ ebe ndị a ga-elekwasị anya n'afọ na-abịanụ. Ebumnuche ọ bụla nwere isi mpụtaara dị mkpa ole na ole nwere mpụtaara a na-atụle. N'ime afọ, anyị na-akọwa ọtụtụ echiche nke ndị otu na-emepụta maka ọrụ, anyị na'akọkwa mpụtaara kwa nkeji n'ime nkeji anọbanyere ọganihu
Ebumnobi ndị a na-ewulite echiche anyị na-enweta n'aka ndị otu ngalaba otu anyị n'ime ọnwa ole na ole gara aga site na Talking:2024, na ndepụta nzipu ozi na ibe mkparịtaụka, nakwa na mmemme ngalaba otu gbasara ngwaahịa na atụmatụ teknụzụ anyị maka afọ na-abịa. Ị nwere ike ịlele ndepụta ebumnobi n'uju n'okpuru.
Ihe ndetu na atụmatụ mmefu ego: N'ofe ngalaba ngwaahịa & Teknụzụ, anyị na-eme atụmatụ ikenye 50% nke akụrụngwa anyị nye ahụmịhe Wiki, 30% nye akara ngosi na ọrụ, 5% nye ndị na-ege ntị n'ọdịnihu, yana 15% ndị fọdụrụ nye ọrụ ngwaahịa na ọrụ injinia.
OKR ndị a na-akọwapụta ọrụ ngwaahịa na teknụzụ nke ga-eme na ọrụ nke Ebumnuche akụrụngwa:
- Ebumnobi Ahụmahụ Wiki na Isi mpụtaara
- Akara na Ebumnuche ọrụ data na Isi mpụtaara
- Ebumnobi ndị na-ege ntị n'ọdịnihu na Isi mpụtaara