برنامهٔ سالانهٔ بنیاد ویکی‌مدیا/۲۰۲۴-۲۰۲۵/روندهای بیرونی
هر سال، بنیاد ویکی‌مدیا فهرستی از روندهای بیرونی را به اشتراک می‌گذارد که ما را وادار می‌کند به بیرون از جنبش ویکی‌مدیا نگاه کنیم و بپرسیم: «به‌عنوان یک جنبش، جهان اکنون به چه چیزی از طرف ما نیاز دارد؟» این موضوع، ما را ملزم می‌کند که دیدگاهی بلندمدت داشته باشیم، و آنچه را که برای پروژه‌هایمان مهم است، از نزدیک ردیابی و نظارت کنیم، حتی اگر ممکن باشد، دیدگاه‌های متفاوتی در مورد بهترین واکنش داشته باشیم. با توجه به محیط پیچیده و سریع در حال تغییر جهان، این فهرست جامعی از تهدیدها و فرصت‌های پیش روی جنبش ویکی‌مدیا نیست، بلکه چند مورد از مبرم‌ترین مسائلی است که فکر می‌کنیم اکنون با آن روبرو هستیم و از سال ۲۰۲۰ آن را دنبال می‌کنیم:
- جستجو: مصرف‌کنندگان غرق در اطلاعات هستند و علاقه دارند که این اطلاعات توسط افراد مورد اعتماد جمع‌آوری شوند.
- محتوا: مشارکت‌کنندگان روش‌های ارزشمند و قدرتمندی برای به اشتراک گذاشتن دانش آنلاین دارند
- اطلاعات نادرست: صحت محتوا بیش از هر زمان دیگری مورد مناقشه قرار گرفته است و هوش مصنوعی به سلاح تبدیل خواهد شد
- مقررات: چالش‌ها، تهدیدها و فرصت‌هایی را ایجاد می‌کند که بسته به حوزهٔ قضایی متفاوت است
امسال، روندهای جستجو و محتوا را به دو دسته تقسیم می‌کنیم: تغییرات در اولویت‌های مصرف‌کننده که بر جستجو و کشف دانش آنلاین تأثیر می‌گذارد، و تغییر در مکان و نحوهٔ اشتراک‌گذاری دانش که بر انگیزه‌های مشارکت‌کنندگان تأثیر می‌گذارد.
روند ۱ - جستجو
مصرف‌کنندگان غرق در اطلاعات هستند و می‌خواهند که این اطلاعات توسط افراد قابل اعتماد جمع‌آوری شوند
نسل Z و نسل هزارهٔ جوان‌تر برای دریافت اطلاعات کوتاه و خلاصه‌شده از مجراهای «معتبر» همچنان در حال رشد است. نسبت به گذشته، اکنون پلتفرم‌های بیشتری این کار را ارائه می‌دهند (مانند بلواسکای، توییتر، ساب‌استاک، تیک‌تاک). تیک‌تاک همچنان به تسلط خود ادامه می‌دهد، در استفادهٔ جهانی رشد می‌کند و قابلیت‌های جستجوی بیشتری را ارائه می‌دهد. موتورهای جستجوی وب در حال ارائهٔ آزمایشی پیشنهادات هوش مصنوعی جدید برای ماندن در رقابت هستند، اما موفقیت این ویژگی‌ها هنوز نامشخص است.
دانش شخصی‌سازی‌شده و مبتنی بر الگوریتم در حال افزایش است. در تحقیق سال گذشته در مورد روندهای خارجی، متوجهٔ گرایش کاربران به سمت برنامه‌هایی شدیم که محتوای رسانه‌ای غنی مانند ویدیو و صدا ارائه می‌دهند. امسال، شاهد این هستیم که افراد بیشتری ترجیح می‌دهند از برنامه‌هایی که نه‌تنها محتوای رسانه‌ای غنی، بلکه محتوای بسیار شخصی‌شده و الگوریتمی در قالب‌های سرگرم‌کننده و آسان برای مصرف ارائه می‌دهند، اطلاعات دریافت کنند. مصرف‌کنندگان به دنبال افراد کاریزماتیک و همفکری هستند که دیدگاه خود را برای جمع‌آوری و نگهداری دانش به اشتراک بگذارند.
دانش از منابع عینی (به عنوان مثال، جستجوی وب) در جریان است. موتورهای جستجو برای ادامهٔ درگیر نگه‌داشتن کاربران، ویژگی‌های جستجوی جدیدی را با کمک هوش مصنوعی منتشر می‌کنند که نتایج را خلاصه می‌کند. اینها ممکن است به یک الگوی جدید برای جستجوی وب تبدیل شوند که به شدت بر ترافیک محتوای ناشران تأثیر می‌گذارد - یا ممکن است ادامه پیدا کند. هوش مصنوعی هنوز به‌طور گسترده توسط اکثر مصرف‌کنندگان به عنوان جایگزینی برای جستجوی وب مورد استفاده قرار نگرفته است (اگرچه برخی نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که مخاطبان جوان تر به چت جی‌پی‌تی بیشتر از گوگل اعتماد دارند).
روند ۲ - محتوا
مشارکت‌کنندگان راه‌های مفید و قدرتمند زیادی برای به اشتراک گذاشتن دانش آنلاین دارند
پلتفرم‌های آنلاین به‌طور فعال متخصصان و آماتورها را برای تولید محتوای بیشتر، از جمله محتوای دانش، جذب می‌کنند. مشارکت‌کنندگان انتخاب‌های زیادی برای نحوه و مکان به اشتراک گذاشتن یکپارچهٔ دانش با میلیون‌ها مشتری دارند، در حالی که پاداش‌های مالی و شخصی نیز دریافت می‌کنند.
به اشتراک‌گذاری دانش آسان‌تر و سرگرم‌کننده‌تر از همیشه است. ابزارهای جدید برای ایجاد محتوای رسانه‌های اجتماعی مانند ابزارهای تولید ویدئو و صدا و هوش مصنوعی مولد، که قبلاً فقط در دسترس حرفه‌ای‌ها بود، اکنون در دسترس همه هستند. انواع رسانه‌های جدید - ویدیوی کوتاه، پادکست، الگوهای رفتاری، روندهای وایرال‌شدن و غیره - به خلاقیت بیشتر اجازه می‌دهند و حالت‌های مختلف یادگیری را ارائه می‌نمایند.
به اشتراک‌گذاری دانش بیشتر از همیشه با ارزش و قدرتمند است. مشارکت‌کنندگان محتوا در رسانه‌های اجتماعی مشوق‌های مالی قابل توجهی از پرداخت مستقیم و حمایت‌های مالی برند، مشوق‌های اجتماعی ناشی از مشارکت مخاطب (لایک، نظرات، دنبال کردن) دارند و می‌توانند حجم عظیمی از توجه، اعم از مالی یا غیر مالی را کسب کنند و روایتشان را به میلیون‌ها و یا میلیاردها مخاطب جهانی به سرعت و مستقیم برسانند.
روند ۲ - اطلاعات نادرست
صحت محتوا بیش از هر زمان دیگری مورد بحث است و هوش مصنوعی به سلاح تبدیل خواهد شد
جنگ اطلاعاتی تشدید خواهد شد و اعتماد به نهادها در سال ۲۰۲۴، بزرگ‌ترین سال انتخاباتی در تاریخ جهان بیشتر خواهد شد. دولت‌ها و دیگران از اطلاعات نادرست آنلاین برای تأثیرگذاری بر نتایج انتخابات و تحت تأثیر قرار دادن افکار عمومی جهانی در مورد درگیری‌های نظامی و جنبش‌های اجتماعی استفاده می‌کنند.
تهدیدات حقوق بشر در حال افزایش است. تهدیدهای فیزیکی و قانونی علیه داوطلبان و کارکنانی که با اطلاعات نادرست مبارزه می‌کنند همچنان در حال افزایش است. اتهامات سوگیری و انفعال توسط کسانی که روایات ترجیحی آنها در ویکی‌پدیا غالب نیست ممکن است توسط ارائه‌دهندگان اطلاعات نادرست تشویق و تقویت شود.
هوش مصنوعی مولد چالش‌های جدید، اما در عین حال فرصت‌هایی را به همراه دارد. دولت‌ها برای اعمال کنترل تحت فشار هستند زیرا هوش مصنوعی به وحشت اخلاقی دامن می‌زند. ارزش بالقوهٔ محتوای تحت کنترل انسان در ویکی‌مدیا در دنیای هوش مصنوعی قابل‌توجه است، اما برای اینکه مرتبط بمانیم، باید بر تهدیدهایی که برای محتوا و یکپارچگی جامعهٔ خود با آن روبرو هستیم غلبه کنیم.
روند ۴ - مقررات
مقررات، چالش‌ها، تهدیدها و فرصت‌هایی را ایجاد می‌کند که بسته به حوزهٔ قضایی متفاوتند
با مقررات تازهٔ مرتبط با پلتفرم‌ها در اتحادیهٔ اروپا و بریتانیا، اکنون با الزامات انطباق بی‌سابقه‌ای روبرو هستیم، به ویژه در مورد ایمنی کودکان و استفادهٔ مسئولانه از هوش مصنوعی. توقف اجرای مضر وجودی- به ویژه به نام ایمنی کودکان - نیازمند آموزش بیشتر سیاستگذاران در مورد مدل ما است.
قانون در حوزه‌های قضایی مهم اسلحه می‌شود. شکایت‌هایی با نیت بد، توسط افرادی که اطلاعات تأییدشده در صفحات ویکی‌پدیا را دوست ندارند، در برخی از کشورهای اروپایی با موفقیت پیگیری می‌شوند. برخی از رهبران فعلی از قدرت خود برای ساکت‌کردن و ارعاب مخالفان سیاسی سوء استفاده می‌کنند.
برخی از سیاستگذاران علاقه‌مندند که ویکی‌مدیا چگونه منافع عمومی و توسعهٔ پایدار را پیش می‌برد. در اتحادیهٔ اروپا، برخی از سیاستمداران ویکی‌پدیا را زیرساخت عمومی دیجیتالی می‌دانند که مستحق حمایت است و به پلتفرمی برای استفاده از فناوری برای ارتقای یک کالای اجتماعی بدون نیاز به توجیه تبدیل می‌شود. نهادهای سازمان ملل می‌پرسند که چگونه پروژه‌های ما می‌توانند اهداف توسعهٔ پایدار را پیش ببرند.