Bassel Khartabil
Wij betreuren het verlies van onze collega Bassel Khartabil.
.jpg)
Wie was Bassel Khartabil?
- Bassel Khartabil was een Palestijns-Syrische ontwikkelaar van open source-nl:software en vrijwilliger bij Wikipedia.
- Hij was een vroege en actieve, zij het anonieme, bewerker op de Arabische Wikipedia. Hij droeg ook bij aan de ontwikkeling van Mozilla Firefox, en startte en gaf leiding aan het project Creative Commons Syria; zijn inzet voor het opstellen van Creative Commons licenties is de Arabische talen wordt omschreven als "bepalend".
- Bassel werd door velen gezien als een leidend persoon van de zich ontwikkelende internetgemeenschap in Syrië, en ontving in 2013 een Digital Freedom Award van de Index on Censorship. In 2012 wees het tijdschrift Foreign Policy Bassel aan als een van de 'Top Global Thinkers' vanwege het vasthouden aan een vreedzame revolutie in Syrië, ondanks alle tegenwerking.
Wat is er gebeurd met Bassel?
- Op 15 maart 2012 is Bassel gearresteerd door de Syrische militaire inlichtingendienst. Vanaf die datum is hij gevangen gehouden zonder een aanklacht en zonder dat hij voor de rechter is geweest. In die tijd is hij ernstig gefolterd en mishandeld door het Syrische gevangenispersoneel, en heeft hij acht maanden in eenzame opsluiting doorgebracht.
- In december 2012 is Bassel voor een militaire aanklager geleid. Tijdens een korte zitting is Bassel niet in de gelegenheid gesteld om zichzelf te verdedigen. Ook werd hem iedere juridische bijstand onthouden. Daarna is hij overgeplaatst naar de Adragevangenis aan de rand van Damascus, in afwachting van een rechtszitting.
- Op 3 oktober 2015 is Bassel overgebracht vanuit zijn cel in de Adragevangenis naar een onbekende locatie, en sindsdien is niets meer van hem gehoord of gezien. In november kwamen geruchten naar buiten dat hij ter dood veroordeeld zou kunnen zijn door een geheime militaire rechtbank, zonder dat er een recht op beroep bestond. In augustus 2017 is onthuld dat Khartabil door het Syrische regime geëxecuteerd is, kort na zijn verdwijning in 2015.
Wie steunden Bassel?
- In april 2015 heeft de Werkgroep Willekeurige Opsluiting van de Verenigde Naties een oproep gedaan om Bassel onmiddellijk vrij te laten uit de gevangenis, en zijn detentie omschreven als 'willekeur'. De werkgroep heeft ook aangegeven dat het vasthouden van Bassel in strijd is met de artikelen 9, 14 en 19 van de Internationaal verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten, met de toelichting dat de Syrische overheid heeft nagelaten aan te tonen "any information that would indicate that Mr. Khartabil's peaceful non-violent activity constituted a threat to national security or public order." (enige informatie dat de vreedzame en niet-gewelddadige activiteit van de heer Khartabil een bedreiging vormt voor de nationale veiligheid of de openbare orde.)
- Aansluitend hebben meer dan dertig organisaties die zich inzetten voor de burgerrechten (waaronder Amnesty International, Human Rights Watch, Index on Censorship, en het Gulf Center for Human Rights) een open brief opgesteld waarin een dringend beroep werd gedaan op de Syrische regering om duidelijkheid te geven over de verblijfplaats van Bassel en hem met zijn familie te verenigen. De Raad van Bestuur van 'Creative Commons' heeft eveneens een resolutie aangenomen waarin werd opgeroepen tot het vrijlaten van Bassel, en het MIT Media Lab bood Bassel een positie als wetenschappelijk onderzoeker aan bij het Center for Civic Media, om daar te werken aan projecten die de Syrische geschiedenis wereldwijd toegankelijk zou maken.
- Wikimedia Foundation, de organisatie die Wikipedia ondersteunt, zette zich eveneens in voor de vrijlating van Bassel. Naast het informeren van de pers over de situatie rond Bassel, sprak de organisatie ook openlijk over deze zaak bij evenementen en op sociale media. In maart 2014 werd een Wikipedia edit-a-thon georganiseerd ter ere van Bassel, en de Foundation heeft direct contact met zijn familie onderhouden.
Waar kan ik meer informatie vinden over Bassel?
- Er zijn Wikipedia-artikelen over Bassel in meer dan 15 talen, waaronder Nederlands, Engels, Arabisch, Frans, Duits en Spaans. (Allemaal worden gelinkt vanaf het Wikidatalemma voor Bassel.)
- Ook deze links, naar Engelstalige sites, kunnen je verder helpen om een beeld te vormen: